Gramatyka za Friko cz.6 – Czas teraźniejszy prosty – Present Simple

Czas Present Simple, tak jak Present Continuous, jest czasem teraźniejszym (jedno ze znaczeń słowa ‘present (prezynt) to teraźniejszość), ale używa się go w innych sytuacjach niż opisywanie tego, co się dzieje w momencie mówienia. Używamy go, kiedy mówimy o rzeczach, które są zawsze prawdziwe lub prawdziwe przez długi okres czasu, czy o czynnościach, które wykonywane są z jakąś regularnością.

Przykłady:

The earth goes round the sun. (the erth gołz rałnd the san) Ziemia krąży dookoło słonca. (Fakt, coś, co jest zawsze prawdziwe).

I live in Belfast. (aj lyw yn belfast) Mieszkam w Belfaście. (Fakt, coś, co jest prawdziwe przez jakiś dłuższy okres czasu, nie tymczasowo, na stałe).

I brush my teeth twice a day. (aj brasz maj tith tłajs e dej) Myję zęby dwa razy na dzień. (Czynność wykonywana z jakąś częstotliwością, np. dwa razy każdego dnia).

Słowa związane z czasem Present Simple (słowa, które opisują częstotliwość z jaką wykonywana jest czynność):

once (łans) raz (once a day, once a week (łik), once a month (manth), once a year – raz na dzień, tydzień, miesiąc, rok)

twice – dwa razy

Z resztą liczb używa się słowa times (tajmz) – razy: three times a day (thri tajmz e dej), four (for) times a day, five (fajw) times a day itd. – trzy razy na dzień, cztery razy na dzień, pięć razy na dzień itd.

Przysłówki częstotliwości:

always (olłejz) zawsze

usually (jużuli) zwykle

often (oftyn/ofyn) często

sometimes (samtajmz) czasami

seldom (seldym) rzadko

never (newer) nigdy

Przykłady:

He always gets up at 7 o’clock. (hi olłejz gets ap et sewyn o klok) On zawsze wstaje o siódmej godzinie.

I never drink milk. (aj newer drynk mylk) Nigdy nie pije mleka.

They often fly to Poland. (thej oftyn flaj tu połland) Oni często latają do Polski.

Inne wyrażenia związane z tą konstrukcją to jeszcze: every day/week/month/year (ewri) – każdego dnia/tygodnia/miesiąca/roku itd.

Czasu Present Simple, jak sama nazwa wskazuje (simple (sympel) znaczy prosty), nie tworzy się w skomplikowany sposób. W większości wypadków czasownik wygląda tak samo, jak w bezokoliczniku, czyli tak, jak znajdziemy go w słowniku:

speak (spik) mówić

I speak English. (aj spik inglysz) Mówię po angielsku.

You speak English.

We speak English.

They speak English.

Trzeba pamiętać, że w języku angielskim, w odróżnieniu od polskiego, nigdy nie pomijamy podmiotu, tzn. słowa, które opisuje wykonawcę czynności, nawet jeśli podmiot jest zaimkiem (I, you, he, she itd.) To znaczy, że po polsku raczej nie powiemy: Ja mówię po angielsku, ty mówisz po angielsku, my mówimy po angielsku itd., bo wystarczy powiedzieć: Mówię po angielsku, mówisz po angielsku, mówimy po angielsku itd. Końcówka mówi nam, kto jest wykonawcą czynności. Natomiast w języku angielskim: Speak English jest zdaniem niepoprawnym, bo nie wiadomo, o kogo chodzi. Wiedzielibyśmy tylko, że nie chodzi nam o jego, ją albo ono (he, she, it), bo dla tych osób (lub, gramatycznie mówiąc, dla trzeciej osoby liczby pojedyńczej) należy dodać końcówkę –s lub –es do czasownika:

He speaks English. (hi spiks inglysz)

She speaks English.

It speaks English.

Jedna końcówka, to chyba niezbyt duże wyzwanie dla Polaków! Tylko należy pamiętać kilka drobnych szczegółów:

• Po pierwsze musimy wiedzieć, kiedy wstawiamy samo –s, a kiedy potrzebna jest końcówka –es (wymawiana yz). W większości przypadków dodajemy do czasownika samo –s. Końcówka –es zazwyczaj wstawiana jest po syczących głoskach, tzn. kiedy słowo kończy się na ss, sh i ch (wymawiane s, sz i cz):kiss (kys) całować, z końcówką: kisses (kysyz)finish (fynysz) kończyć, z końcówką: finishes (fynyszyz)watch (łocz) oglądać, z końcówką: watches (łoczyz)Kiedy czasownik kończy się na literę ‘y’, a wcześniej jest spółgłoska, to wtedy nie tylko dodajemy –es, ale także zmieniamy ‘y’ na ‘i’:

  try (traj) próbować, z końcówką: tries (trajz)

  cry (kraj) płakać, z końcówką: cries (krajz)

  Proszę zauważyć, że kiedy czasownik kończy się na ‘y’, ale wcześniej jest samogłoska to ‘y’ zostaje tak jak jest i dodajemy samo –s:

  play (plej) bawić się, grać, z końcóką: plays (plejz)

  Do czasowników do (du) robić i go (goł) iść, także dodajemy końcówkę –es: does (daz), goes (gołz). Proszę zwrócić uwagę na różnicę w wymowie słów do i does.

• Drugą ważną do zapamiętania rzeczą to to, że sama końcówka –s ma dwa warianty wymowy. Zależą one od tego czy ostatnia głoska jest dźwięczna (sprawia, że struny głosowe wibrują, tak jak przy wypowiadaniu b, d, z, g, m, n oraz wszystkich samogłosek), albo bezdźwięczna (p, t, s, h). Po dźwięcznych głoskach słyszymy ‘z’, jak na przykład w słowie play, ‘y’ jest dźwięczne, więc kiedy dodamy -s – plays, wypowiemy to w następujący sposób: plejz. Natomiast słowo drink kończy się na bezdźwięczną głoskę, więc po dodaniu końcówki –s – drinksusłyszymy: drynks.

Ćwiczenia

I. Napisz poniżej podane czasowniki z końcówką –s lub –es

1. brush
2. fly
3. eat
4. play
5. live
6. open (ołpyn) otwierać
7. sleep (slip) spać
8. stay (stej) pozostawać, przebywać
9. pass (pas) zdać, przejść obok
10. do

II. Przetłumacz na angielski:

1. Mieszkamy w Londynie.
2. On lata do Polski trzy razy w roku.
3. Tim nidgy nie ogląda telewizji.
4. Zawsze myję zęby dwa razy dziennie.
5. Często pada deszcz.

W następnej części kursu zajmiemy się tematem: Present Simple – przeczenia i pytania

I.
1.brushes, 2.flies, 3.eats, 4.plays, 5.lives, 6.opens, 7.sleeps, 8.stays, 9.passes, 10.does

II.

1. We live in London.
2. He flies to Poland three times a year.
3. Tim never watches TV.
4. I always brush my teeth twice a day.
5. It often rains.